Z głębokim żalem żegnamy Krystynę Palmowską — wybitną taterniczkę, alpinistkę, himalaistkę, pisarkę i honorową członkinię naszego Klubu, która przez całe życie łączyła miłość do gór z wiedzą, rzetelnością i troską o drugiego człowieka. Zginęła tragicznie 15 czerwca 2025 roku podczas wędrówki w rejonie Koprowego Wierchu w słowackich Tatrach Wysokich. Miała 76 lat.
Urodziła się 11 listopada 1948 roku w Warszawie. Była absolwentką i doktorką nauk technicznych Politechniki Warszawskiej, inżynierką elektronikiem, biegle władającą językiem angielskim, francuskim i niemieckim. Tatry stały się dla niej domem już w młodości. Wspinała się z pasją i odwagą, od 1969 roku — kiedy rozpoczęła wspinaczkę w Kole Warszawskim Klubu Wysokogórskiego — aż po swoje ostatnie dni.
Już w latach 70. razem z Anną Czerwińską stworzyły kobiecy zespół wspinaczkowy, który szybko przełamał stagnację w kobiecym taternictwie. Ich przejścia, takie jak direttissima Kazalnicy Mięguszowieckiej, filar Ganku (pierwsze zimowe kobiece przejście), czy direttissima Małego Młynarza, wyznaczyły nową jakość w kobiecym wspinaniu w Polsce. Ich konsekwencja, siła i determinacja sprawiły, że nazwisko Palmowskiej stało się synonimem klasy i przełamywania barier.
Na arenie międzynarodowej zespół Palmowska–Czerwińska szybko zdobył renomę. W Alpach przeszły m.in. północny filar Les Droites, drogę Major na Mont Blanc, drogę Schmidów na Matterhornie, a w 1978 roku – w kobiecym zespole – dokonały pierwszego zimowego przejścia północnej ściany tego szczytu.
W górach najwyższych odegrała pionierską rolę. Uczestniczyła w wyprawach na Gaszerbrumy, Rakaposhi, Broad Peak, Nanga Parbat i K2. Na Rakaposhi (7788 m) wytyczyły z Anną nową drogę i dokonały pierwszego kobiecego wejścia. W 1983 roku Krystyna jako pierwsza kobieta zdobyła Broad Peak (8051 m), a dwa lata później — wraz z Czerwińską i Rutkiewicz — Nanga Parbat (8126 m). W 1986 roku wspinała się z Anną Czerwińską na K2 drogą Magic Line, osiągając wysokość 8200 m.
Jej działalność cechowały nie tylko sukcesy sportowe, ale także niezwykłe zasady etyczne i odpowiedzialność — na jednej z wypraw zrezygnowała ze zdobycia szczytu, aby sprowadzić chorego oficera łącznikowego.
Poza działalnością wspinaczkową była autorką i tłumaczką literatury górskiej. Szczególne uznanie zdobyła książką „Zaklętym w górski kamień” (2020), nagrodzoną tytułem Książki Górskiej Roku. Przetłumaczyła m.in. „Wszystko za Everest” Jona Krakauera. Jej styl literacki — pełen wrażliwości, prostoty i głębi — poruszał zarówno środowisko wspinaczkowe, jak i literackie.
Przez lata angażowała się także społecznie — w działalność Klubu Wysokogórskiego Warszawa i Polskiego Związku Alpinizmu. Zawsze pozostawała w cieniu, stroniąc od mediów i rozgłosu. A jednak dla wielu była duchowym autorytetem: łączyła mądrość płynącą z gór z cichą skromnością, spokojem i wewnętrzną siłą.
W marcu 2025 roku została uhonorowana nagrodą Super Kolosa za całokształt osiągnięć. Odeszła tak, jak żyła — w ciszy, wśród skał i przestrzeni, które kochała najbardziej.
Zostawiła po sobie ślad, który nie zgaśnie — w sercach przyjaciół, towarzyszy wypraw, uczniów i czytelników.
Jej synowi Marcelowi oraz bliskim składamy najgłębsze wyrazy współczucia.
Autorka zdjęcia głównego Anna Okopińska.
